Bij ongewijzigd Rijksbeleid stijgen de prijzen in het stads- en streekvervoer in 2024 met 12%. Dit jaar stegen de OV-prijzen al met een al ongekende 7%. De provincies en vervoerregio’s, die samen de regionale concessies verlenen, roepen de Tweede Kamer op om in te grijpen.
Gedeputeerde Frederik Zevenbergen (Zuid-Holland) namens de decentrale overheden op de IPO-site: “Na een eerdere btw-verhoging komt er nu in twee jaar tijd nog eens een 20% bij. Zo jaag je mensen het OV uit. Daarom roepen we de Kamer op via de Miljoenennota middelen vrij te maken om de prijsstijging te dempen.”
Oplossing ligt klaar
De decentrale overheden noemen de grote prijsstijging in stad- en streekvervoer een politieke keuze van het Rijk. “Het is zaak om het OV nu te ‘kickstarten’ in plaats van de afgrond in te duwen”, stellen zij. En dat kan, want er ligt al een goed plan om het OV weer op de rails te krijgen. In april hebben vervoerders, decentrale overheden en het Rijk namelijk een pakket samengesteld om dit voor elkaar te krijgen.
Onderdeel van het pakket waren onder andere een ‘groen kaartje’ door vervoerders, hogere rijksuitkeringen voor het OV aan decentrale overheden, fiscale maatregelen die OV-gebruik stimuleren, uitstel van de herijking van het OV-studentencontract tussen Rijk en vervoerders en het voortvarend terugdringen van de personeelstekorten.
Wachten op actie van kabinet
Goed OV heeft breed draagvlak in de samenleving en in de Kamer. Voor het zomerreces heeft de Kamer zich unaniem uitgesproken tégen de verschraling van het OV in de motie Slootweg-Kuiken. Het kabinet heeft echter nog niets ondernomen om de motie uit te voeren. Bovendien roepen vrijwel alle verkiezingsprogramma’s op om het OV betaalbaar en aantrekkelijk te houden. “Zonder ingrijpen wordt het OV voor de lage en middeninkomens simpelweg onbetaalbaar. Terwijl zoveel mensen ervan afhankelijk zijn om naar hun werk of school te komen. We hebben juist meer OV nodig, om onze steden én het platteland aantrekkelijk en bereikbaar te houden.” aldus Melanie van der Horst (voorzitter Vervoerregio Amsterdam).
Pijler onder maatschappelijke opgaven
Zowel decentrale overheden als stads- en streekvervoerders hebben steeds benadrukt dat OV geen doel op zich is. Het is een pijler onder verschillende andere maatschappelijke opgaven. Goed OV draagt bij aan participatie, armoedebestrijding en brede welvaart, want miljoenen mensen gaan er dagelijks mee naar werk, onderwijs, zorg, recreatie en weer naar huis. Ook draagt het bij aan verduurzaming, want het OV ligt ver voor op verduurzaming ten opzichte van het wagenpark. Het is bovendien een ruimte-efficiënt vervoermiddel in dichtbevolkte bieden en niet zelden de enige ‘lifeline’ met de buitenwereld voor mensen.
De decentrale overheden roepen de Kamer met klem op om de prijsstijging te dempen en alsnog de portemonnee te trekken voor de eerder gemaakte set afspraken met vervoerders en decentrale overheden. Zo wordt op Prinsjesdag uitvoering gegeven aan de motie-Slootweg-Kuiken. Daarnaast roepen de decentrale overheden het volgende kabinet op om de decentrale financiering van het OV op orde te brengen in het volgende regeerakkoord.
