De grote hijsoperatie om de twee pijlers van Zoutdam IJmuiden in het Binnenspuikanaal van het sluizencomplex IJmuiden te plaatsen, is zondagochtend 31 maart afgerond. Daarmee zijn de beide pijlers gecontroleerd op hun definitieve plek gezet. Het inhijsen van de twee pijlers (elk 27,5 meter hoog, 8 meter breed en bijna 3000 ton zwaar) duurde in totaal ongeveer 30 uur.
Het hijsen van de eerste pijler startte zaterdagochtend 30 maart vroeg in de ochtend. Oorspronkelijk zouden de pijlers op woensdag 3 en donderdag 4 april worden geplaatst, maar de operatie werd door aannemer Van Hattum en Blankevoort in afstemming met Rijkswaterstaat vervroegd, omdat naar verwachting de windkracht op 4 april ongunstig zou zijn om veilig te hijsen. In het paasweekend waren de omstandigheden juist gunstig. Het waaide niet te hard, er was voldoende zicht en het water in het Binnenspuikanaal stroomde niet te hard.
Buitencategorie kraanschip
Voor het plaatsen van de pijlers werd het kraanschip Gulliver ingezet. Rijkswaterstaat noemt dit een kraanschip van de buitencategorie, met een afmeting van 108 meter lang en 48 meter breed. Het kraanschip heeft twee kranen van 90 meter hoog en deze kranen hebben samen een hijsvermogen van 4000 ton. Er zijn het afgelopen weekend in totaal ruim honderd mensen ingezet, verdeeld over twee ploegen, om de pijlers te plaatsen.
Selectief onttrekken zoutwater
De zoutdam is een constructie om zoutwater selectief af te voeren naar de Noordzee, waarmee Rijkswaterstaat verdere verzilting van het Noordzeekanaal door het gebruik van Zeesluis IJmuiden wil voorkomen. Via Zeesluis IJmuiden stroomt namelijk veel meer zoutwater het Noordzeekanaal in dan via de Noordersluis. Te veel zoutwater heeft negatieve effecten heeft op de natuur, land- en tuinbouw en het drinkwater. De zoutdam is een soort ‘brievenbus’ om het zoute water weer af te voeren. Omdat zoutwater zwaarder is dan zoetwater, zakt het zoute water naar de bodem. Door een opening onderin de zoutdam stroomt het zoute water via het spui- en gemaalcomplex terug naar zee. Het zoete water wordt door de zoutdam tegengehouden en blijft in het Noordzeekanaal.
Ankers en hijsframes
De bouw van Zoutdam IJmuiden is ruim een jaar geleden gestart. De verschillende onderdelen, zoals de pijlers en de wanden van de zoutdam worden op land voorgebouwd. Voor de pijlers is ongeveer 1000 m³ beton per pijler gebruikt. De pijlers zijn in acht stappen van 3,25 meter opgebouwd op een voet van 1,5 meter hoog. Bij het storten van het beton zijn er ook ankers geplaatst. De ankers waren, samen met de daaraan bevestigde hijsframes, nodig om de pijlers op te kunnen hijsen en te plaatsen op hun definitieve plek in het Binnenspuikanaal.
Holle pijlers
Tijdens het hijsen waren de pijlers nog hol, zodat ze niet te zwaar waren om op te tillen. Nu de pijlers op hun plek staan, worden ze gevuld met zand. De volgende mijlpaal in het project is komende zomer, wanneer de wanden worden geplaatst. In het najaar wordt vervolgens als laatste onderdeel een stalen zakdeur in de constructie aangebracht. Deze deur is nodig om schepen te laten passeren voor het onderhoud aan het gemaal. Volgens planning wordt de zoutdam eind 2024 in gebruik genomen.
