De Delta Archieven uit het Zeeuws Archief zijn opgenomen in het Nederlandse Memory of the World Register van Unesco, een nieuwe nationale erfgoedlijst. Dat maakte Unesco’s Nederlandse Memory of the World Comité 1 november bekend.
De Delta Archieven documenteren de Nederlandse strijd tegen het water na de watersnoodramp van 1953, en bevatten onder meer de uitvoering van de Deltawerken onder leiding van de Deltadienst. De archieven zijn samen met zeven andere documentaire werken van nationaal belang opgenomen in het Nederlands Memory of the World Register. Na de watersnoodramp van 1953 veranderde de Nederlandse overheid voorgoed haar beleid. De bescherming van land en inwoners tegen hoogwater uit zee werd voortaan een nationale aangelegenheid.
Bij de ramp verloren 1836 inwoners het leven nadat in de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 de dijken braken als gevolg van een zware storm en springtij. Via 67 dijkgaten, met verlies van 200 kilometer aan dijken, overstroomden delen van de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant. Ternauwernood werd voorkomen dat het water de Randstad bereikte.
Deltaplan
Om Nederland voor dergelijke rampen in de toekomst te behoeden, ontwierp de speciaal daartoe opgerichte Deltacommissie het Deltaplan. Belangrijke onderdelen waren het spectaculair inkorten van de kustlijn door afsluiting van de zeearmen, het ophogen van dijken tot Deltahoogte en het ontwerp van innovatieve, grote en complexe waterkeringen. In deze werken – internationaal bekend als Deltawerken – komen tal van disciplines bij elkaar: waterbouw, civiele techniek, landbouw, recreatie, landschapsontwerp en cultuurhistorie.
Archieven
De ontwikkeling van het Deltaplan, evenals de implementatie en de aanpassingen in beleid en uitvoering, zijn vastgelegd in de archieven van de Deltadienst (1956-1986) van Rijkswaterstaat. Belangrijke vooronderzoeken zijn gedocumenteerd in de archieven van voorgangers zoals het archief Dienst Dijkherstel Zeeland (1953-1956) en het Archief Dienst Droogmaking Walcheren (1944-1953). In woord en in beeld documenteren de archieven de internationaal baanbrekende geschiedenis van Nederlands grootste revolutionaire waterbouwwerken uit de 20e eeuw.
Nederlandse inschrijvingen
Het Nederlandse Memory of the World Comité bezocht 4 november 2022 alle instellingen met inschrijvingen in het nieuwe register. Ter ere van de plaatsing ontvingen zij de speciale Unesco Memory of the World Vlag. De feestelijk reis voerde dwars door Nederland, begon in Leeuwarden en eindigde – via Amsterdam, Den Haag en Rotterdam – in Middelburg.
